SBP

 

Aktualności

 

Kalendarium

 

 

 

 

 

 

 

 

SBP

Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich (SBP) jest organizacją społeczną o charakterze fachowym i naukowym. Zrzesza osoby związane zawodowo lub naukowo ze sprawami bibliotekarstwa i informacji naukowej. Do SBP należą bibliotekarze różnych specjalizacji, niezależnie od usytuowania biblioteki w strukturze resortowej.

Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich wywodzi się z powstałej w 1915 roku w Warszawie Komisji Historii Książnic i Wiedzy Bibliotecznej Towarzystwa Miłośników Historii. W 1917 roku członkowie komisji powołali Związek Bibliotekarzy Polskich, pierwszą organizację skupiającą bibliotekarzy w kraju odzyskującym niepodległość. Rok 1917 uznany został za początek działalności stowarzyszenia.

W wolnej Polsce, związek podjął różnorodne działania na rzecz czytelnictwa, propagował i inicjował tworzenie bibliotek i czytelń, gromadzenie zbiorów bibliotecznych, pracowni bibliograficznych, tanich wydawnictw oraz wydawanie czasopism i prac z dziedziny bibliologii i bibliografii. Dbał o profesjonalne umiejętności bibliotekarzy poprzez prowadzone dokształcanie - dzięki tej działalności, środowisko bibliotekarskie zyskało na znaczeniu i skuteczniej wpływało na ustawodawstwo rządowe oraz opinię publiczną w sprawach bibliotekarstwa i czytelnictwa.

Szczególnie ważnym wydarzeniem w środowisku bibliotekarskim stały się zjazdy bibliofilów, a następnie samodzielne zjazdy bibliotekarzy w kraju. Równocześnie ZBP widział potrzebę współpracy międzynarodowej m.in. przystępując do Międzynarodowego Komitetu Bibliotecznego (przekształconego w 1929 roku w Międzynarodową Federację Stowarzyszeń Bibliotekarzy - IFLA).

W latach 1929-1939 działała w Warszawie w ramach związku Poradnia Biblioteczna, której głównym zadaniem było udzielanie porad i pomocy w zakresie pracy w polskich bibliotekach. Ponadto poradnia prowadziła działalność dydaktyczną, wydawniczą, a także realizowała prace naukowo-badawcze.

Wybuch II wojny światowej i okupacja Polski spowodowały, że Związek Bibliotekarzy Polskich działał do 1944 roku jako organizacja tajna, skupiająca najbardziej aktywnych bibliotekarzy. Koncentrowała się na ochranianiu zbiorów polskich bibliotek przed zniszczeniem bądź ich rozgrabieniem. Bibliotekarze gromadzili wydawnictwa konspiracyjne, wspomagali też tajne nauczanie.

W 1945 roku ZBP wznowił działalność jako Związek Zawodowy Bibliotekarzy Polskich, który w 1946 roku połączył się z archiwistami, tworząc Związek Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich. Obecną nazwę stowarzyszenie przyjęło w 1953 roku.

SBP kontynuowało swoją działalność, nie odstępując od wartości, jakie przyświecały jego założycielom i które zajmowały trwałe miejsce w służącej czytelnictwu działalności środowiskowej bibliotekarzy. Statut z 1953 roku określał SBP jako organizację społeczną o charakterze fachowym i naukowym, skupiającą w swoich szeregach pracowników bibliotek oraz osoby związane zawodowo lub naukowo ze sprawami bibliotekarstwa. Ponadto kwalifikował ogół bibliotekarzy jako pracowników kultury i nauki, przewidywał podnoszenie ich kwalifikacji zawodowych oraz określał naukowe i badawcze zadania bibliotekarzy w zakresie bibliotekarstwa, bibliografii i wiedzy o książce. Działalność stowarzyszenia opierała się na pracy bibliotekarzy skupionych w sekcjach i referatach. Program działania SBP obejmował działania na rzecz stabilizacji zawodu, opracowanie pragmatyki zawodu, utrzymanie wyższych studiów bibliotekoznawczych, utworzenie Instytutu Książki i Czytelnictwa oraz rozpoczęcie budowy Biblioteki Narodowej.

Polscy bibliotekarze byli zapraszani jako eksperci do międzynarodowych organizacji. Bardzo wysoko została oceniona aktywność Polski w przedsięwzięciach związanych z ujednoliceniem zasad katalogowania.

Organizowane w Polsce międzynarodowe seminaria i konferencje wytyczyły kierunek działań SBP dążący do ujednolicenia polityki bibliotecznej w kraju i do konsolidacji zawodu bibliotekarskiego, a także przenoszenia doświadczeń i standardów zagranicznych do polskiego bibliotekarstwa. SBP uczestniczyło aktywnie w pracach nad nowelizacją dekretu o bibliotekach, a następnie w pracach nad projektem ustawy o bibliotekach.

Poza pracami nad projektem ustawy o bibliotekach w SBP dominowały problemy związane ze współpracą bibliotek różnych typów w skali ogólnokrajowej oraz dążenie do rozwijania integracji środowisk bibliotekarskich.

Dzisiaj...

Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich zrzesza ok. 9000 członków. Przedstawicielstwa posiada w całym kraju. Są to zarządy okręgów (16) i zarządy oddziałów (50). Bezpośredni organizator życia stowarzyszeniowego to koło SBP. Jest ich 305. Funkcjonują one najczęściej w większych bibliotekach, głównie publicznych, aczkolwiek w ostatnich kilku latach powołano także koła SBP w wielu bibliotekach naukowych.

W strukturze organizacyjnej SBP ważne miejsce zajmują fachowe zespoły tworzone z myślą o bieżących i perspektywicznych potrzebach bibliotekarzy. Praca tych zespołów służy rozwiązywaniu konkretnych problemów teorii i praktyki bibliotekarskiej. Obecnie pracuje ich 15, np.: Sekcja Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych, Sekcja Bibliotek Naukowych, Sekcja Bibliotek Publicznych, Sekcja Bibliotek Szkół Pedagogicznych i Szkolnych, Komisja Automatyzacji itp.

Dzięki ich inicjatywie i aktywności SBP przygotowało materiały, raporty, analizy dotyczące kondycji bibliotek oraz występowało w wielu istotnych sprawach dotyczących funkcjonowania bibliotek i pracy bibliotekarzy.

Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich jest wydawcą lub współwydawcą sześciu fachowych periodyków rejestrujących i upowszechniających intelektualny dorobek zarówno bibliotekarstwa polskiego, jak też zagranicznego. Do czasopism tych należą:

Bibliotekarz - miesięcznik (wydawany od 1919 roku we współpracy z Biblioteką

Publiczną m.st. Warszawy),

Przegląd Biblioteczny - kwartalnik (wydawany od 1927 roku we współpracy z PAN),

Poradnik Bibliotekarza - miesięcznik (wydawany od 1949 roku),

Zagadnienia Informacji Naukowej - półrocznik (wydawane od 1971 roku we

współpracy z Instytutem Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego),

Biuletyn Informacyjny ZG SBP - kwartalnik (wydawany od 1957 roku), Expres ZG

SBP - miesięcznik (wychodzi od 2002 roku)

oraz najnowsze elektroniczne czasopismo Biuletyn EBIB ebib.oss.wroc.pl/biuletyn.php  (ukazujący się od 1999 roku).

W zakresie działalności wydawniczej SBP posiada ponad 80-letnie doświadczenie. Wydawnictwo zaspokaja głównie potrzeby oświatowo-kształceniowe oraz instruktażowe bibliotekarzy, zwłaszcza młodych adeptów tego zawodu. Publikacje ukazują się w seriach wydawniczych:

Nauka - Dydaktyka - Praktyka

Seria powstała w 1994 roku z inicjatywy Instytutu Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydawnictwa SBP. W latach 1994-2002 opublikowano 56 tytułów.

Propozycje i Materiały

Pierwsza praca w tej serii została wydana w 1995 roku. Seria powstała z myślą o szybkim wprowadzeniu w obieg czytelniczy dorobku ciekawych konferencji i seminariów poświęconych bieżącym problemom bibliotekarstwa. W latach 1995-2002 ukazało się 51 tytułów.

Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych

W 1991 roku rozpoczęto wydawanie, we współpracy z Komisją Historyczną okręgu stołecznego SBP, serii Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych. Jej celem jest przybliżenie środowisku bibliotekarskiemu wybitnych postaci naszego zawodu i ich dorobku zawodowego, intelektualnego i organizacyjnego. W latach 1991-2002 ukazało się siedem tytułów.

Formaty i Kartoteki - FO-KA

Przy współpracy z Centrum Formatów i Kartotek Haseł Wzorcowych Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego Wydawnictwo SBP rozpoczęło w 1997 roku wydawanie serii wydawniczej FO-KA (Formaty-Kartoteki). W latach 1997-1998 ukazało się pięć tytułów w ramach serii Propozycje i Materiały, natomiast w latach 1998-2002 w odrębnej serii FO-KA wydano 11 tytułów.

Biblioteczka Poradnika Bibliotekarza (od 2002 roku)

Zawiera publikacje na temat warsztatu pracy z czytelnikiem. Dotychczas opublikowano trzy tytuły.

Wydawnictwo publikuje również książki o charakterze bibliofilskim, czego przykładem jest m.in. książka Andrzeja Kempy: Bibliofilskie Silva Rerum. Wydawnictwo zaopatruje także biblioteki w specjalistyczne druki akcydensowe.

Najwyższą władzą stowarzyszenia jest Krajowy Zjazd Delegatów zwoływany co cztery lata. Zjazd uchwala statut oraz dokonuje wyboru m.in. przewodniczącego SBP oraz członków Zarządu Głównego. Zarząd Główny (ZG) wyłania ze swego grona Prezydium, kierujące działalnością stowarzyszenia w okresie pomiędzy posiedzeniami Zarządu Głównego. ZG składa się z przewodniczącego i 14 członków.

 

Źródło:

Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich : 85 lat działalności - spojrzenie w przyszłość/Elżbieta Stefańczyk // W: EBIB Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy [Dokument elektroniczny] / red. naczelny Bożena Bednarek-Michalska. - Nr 4/2003 (44) kwiecień. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich KWE, 2003.